Η τέχνη ως ψυχοθεραπευτικό εργαλείο για το άγχος

Το άγχος αποτελεί ένα από τα συχνότερα ψυχολογικά φαινόμενα της σύγχρονης ζωής. Συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα, δυσκολίες στη συγκέντρωση, υπερδιέγερση, αίσθημα απειλής και συχνά επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Αν και υπάρχουν πολλαπλές θεραπευτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπισή του, η χρήση της τέχνης ως εργαλείο έκφρασης και επεξεργασίας συναισθημάτων έχει αναγνωριστεί ολοένα και περισσότερο ως μια πολύτιμη συμπληρωματική μορφή ψυχοθεραπείας.
Η τέχνη, σε όλες της τις μορφές – από τη ζωγραφική και τη γλυπτική μέχρι τη μουσική, το γράψιμο και το θεατρικό παιχνίδι – προσφέρει στον άνθρωπο έναν μη λεκτικό τρόπο έκφρασης του εσωτερικού του κόσμου. Για πολλούς ανθρώπους που δυσκολεύονται να βάλουν σε λόγια τα συναισθήματά τους, η δημιουργική διαδικασία γίνεται ένα ασφαλές πεδίο στο οποίο μπορούν να «μιλήσουν» μέσα από εικόνες, ήχους ή κινήσεις. Αυτή η διαδικασία όχι μόνο ανακουφίζει, αλλά βοηθά στην κατανόηση των αιτίων του άγχους και ενισχύει τη σύνδεση με τον εαυτό.
Η χρήση της τέχνης στην ψυχοθεραπεία – είτε μέσα από οργανωμένες συνεδρίες με ειδικά καταρτισμένους θεραπευτές τέχνης είτε με ενθάρρυνση της δημιουργικής δραστηριότητας στο πλαίσιο της ψυχολογικής υποστήριξης – μπορεί να προσφέρει μια εμπειρία ελευθερίας, αποφόρτισης και αυτογνωσίας. Η ενασχόληση με την τέχνη ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη χαλάρωση και τη θετική διάθεση, μειώνοντας τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες.
Είναι καλό οι άνθρωποι να προσεγγίσουν την τέχνη όχι ως μέσο αισθητικού αποτελέσματος, αλλά ως μια βαθιά προσωπική διαδικασία. Δεν έχει σημασία αν κάποιος “ξέρει να ζωγραφίζει” ή “έχει ταλέντο”. Αυτό που έχει αξία είναι η ειλικρινής έκφραση και η αίσθηση ότι μπορεί να αγγίξει και να εξερευνήσει τον εσωτερικό του κόσμο με τρόπο αυθεντικό και δημιουργικό.
Σε έναν κόσμο γεμάτο εξωτερικά ερεθίσματα και συνεχείς απαιτήσεις, η τέχνη μάς προσφέρει μια εσωτερική παύση. Ένα καταφύγιο. Κι αυτό, από μόνο του, μπορεί να είναι θεραπευτικό.