Άγχος αποχωρισμού στα παιδιά: Τι συμβαίνει και πώς μπορούμε να το διαχειριστούμε;

Το άγχος αποχωρισμού είναι κάτι σύνηθες και δεν χρειάζεται ανησυχία αρκεί να μάθετε να το αναγνωρίζετε, να το εντοπίζετε και να βοηθήσετε το παιδί σας να το διαχειριστεί. Συνήθως εμφανίζεται τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού και σχετίζεται με την απομάκρυνση της μητέρας ή του βασικού ανθρώπου που φροντίζει το παιδί. Για παράδειγμα αυτό μπορεί να συμβεί όταν φεύγει από το σπίτι για να πάει στη δουλειά ή όταν έρχεται η στιγμή το παιδί να αλλάξει περιβάλλον και να πάει στο σχολείο. 

Οι αναμενόμενες αντιδράσεις στο πλαίσιο του άγχους αποχωρισμού είναι το κλάμα, ο θυμός, η προσκόλληση και η γενικότερη ανησυχία. Το ζητούμενο είναι να αντιμετωπιστούν προκειμένου να μην εξελιχθούν σε διαταραχή άγχους αποχωρισμού. Αν παρατηρήσετε λοιπόν πολύ έντονες αντιδράσεις που διαρκούν μήνες θα πρέπει να αναζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού για τον κατάλληλο χειρισμό.

Οι γονείς νιώθουν συνήθως ενοχές, αν και δεν θα έπρεπε καθώς όπως προαναφέραμε πρόκειται για φυσιολογικές αντιδράσεις κατά την απουσία του βασικού φροντιστή. Τι πρέπει όμως να κάνουν για να συντονίσουν τη νέα πραγματικότητα; Αρχικά πρέπει να παραμείνουν ψύχραιμοι και σταθεροί στις πρακτικές τους. Είναι σημαντικό να υποστηρίζουν το παιδί και να δείχνουν ότι το κατανοούν όταν αυτό δυσκολεύεται κατά τη συνθήκη του αποχωρισμού ενώ είναι χρήσιμο να του δώσουν να καταλάβει ότι υπάρχουν διαθέσιμοι άνθρωποι να το βοηθήσουν όταν η μητέρα δεν είναι παρούσα.

Η ενθάρρυνση του μπαμπά σε έναν πιο ενεργό ρόλο καθώς και η αναθέτηση ρόλων σε ανθρώπους εμπιστοσύνης (πχ γιαγιά, παππούς, νταντά, δασκάλα) βοηθούν το μικρό σας να χτίσει σχέσεις εμπιστοσύνης. Παράλληλα είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι όταν το παιδί δεν έχει αποχωριστεί ποτέ τη μητέρα του, είναι φυσιολογικό την πρώτη φορά να βιώσει το άγχος. Για τον λόγο αυτό είναι καλό να υπάρχουν μικρά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της καθημερινής φροντίδας προκειμένου να εξοικειωθεί με την ιδέα και να απεξαρτητοποιηθεί ομαλά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογα με την ηλικία του παιδιού υπάρχει ένας αντίστοιχος λεκτικός κώδικας που το βοηθάει να ηρεμήσει. Μέχρι τα τρία του χρόνια η φράση «η μαμά θα γυρίσει σπίτι» μπορεί να το ηρεμήσει σε ένα επίπεδο ενώ σε μεγαλύτερες ηλικίες η ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων είναι ακόμα πιο χρήσιμη. Για παράδειγμα είναι καλό να του δώσετε να καταλάβει ότι η μαμά δεν ξέχασε ποτέ να το πάρει από το σχολείο οπότε ακόμα κι αν αργήσει μια φορά αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα πάει να το πάρει.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως το να ενδώσετε στο κλάμα του παιδιού σε σημείο που να σας οδηγήσει να το πάρετε μαζί σας στη δουλειά ή σε μέρος στο οποίο δεν ήταν προγραμματισμένο να πάτε μαζί, τότε σίγουρα αυτό δεν θα βοηθήσει την απεξαρτητοποίησή του.